It-taljan li kiber magħna
(Testo originale di Patrick J Sammut in maltese)
Spiss naqbadni nistaqsini,
‘Din il-lingwa kif tgħallimtha?
Liema kienet l-ewwel kelma,
meta kien illi tkellimtha?’
Żgur li kont t’età bikrija,
miġbur ġewwa id-dar t’ommi
b’ħuti u l-pa bilqiegħda ħdejja
bit-Taljan ħarġet minn fommi.
Kemm qattajna sigħat twal
quddiem it-televiżjoni,
dak iż-żmien ta’ ftit kanali
bianco e nero l-produzzjoni.
Għand in-nanna konna nqattgħu
waqtiet sbieħ, żmien it-tfulija.
Remi, Heidi, Raffaella,
TG1, jiem mimlija.
Tal-Vjetnam it-tmiem niftakar,
t’Aldo Moro il-katavru,
ballerini u vallette,
terroriżmu u qtil makabru.
Imma tant sigħat qattajna
imqabbdin mal-kaxxa msaħħra,
cartoons sbieħ u teleserje
mas-sufan ilkoll imwaħħla.
U bil-mod il-kliem tgħallimna
kanzunetti tant kantajna,
corri, ferma, all’attacco,
piangi, ridi, oh kemm rajna!
Imbagħ’d waslu s-snin tmenin
bil-kulur u Mediaset,
Bim Bum Bam, Paolo Bonolis,
Mike Bongiorno quddiem nett.
It-Taljan kien parti minna
nisimgħuh matul il-jum,
kif inqumu, w’ra l-iskola,
fittex ixgħel, le iddum.
Kwiżżijiet u films t’azzjoni,
futbol, tennis, u sports oħra,
polizjeski u avventura,
mal-iskrijn ilkoll imwaħħla.
Meta konna għal-lezzjoni
tat-Taljan kulħadd attent,
nomi, verbi, aġġettivi,
xi idjomi, anki bl-amment.
Imma daka kien żmien ieħor
mat-Taljan tant familjari,
nifhmu kollox bla tbatija,
din mhix gidba, ’mma reali.
Iżda llum il-biċċa nbidlet
it-Taljan bosta barruh,
sar ilsien bħal ilsna oħra
illi ftit għadhom jifhmuh.
Jien kuntent illi kont parti
minn dik il-ġenerazzjoni
li lsien Dante tgħallimt tajjeb
fhimt li din benedizzjoni.
Għerf il-lingwi ma tridx twarrab,
dan hu parti mill-wirt tagħna,
dan hu dak illi jgħaqqadna
mal-ġirien li kibru magħna.